Хууль #42
Тайлбар :
Аюул заналийг ганц хүн бий болгоно -буруутан,бардам албан тушаалтан,сайн харьцааг гутаагч гэх мэт. Хэрэв та ийм хүмүүсд өөрсдийн санасан бодсоныг хийх орон зайг нь олговол, бусад хүмүүс тэдний нөлөөнд орж, бууж өгөх болно. Тийм учир тэдний аюулыг хэд дахин үржтэл нь битгий хүлээ, тэдэнтэй хэлэлцээр хийх, тохиролцож ярих гэж битгии оролд - ингэхийн оронд тэдний хүчний эх үүсвэрийг ол, аюул авчрагчийн эх үүсвэрийг нь олчихоод тэднийг их биеэс нь тасал, тараа, бутрага : аюул руу биш харин аюулыг бий болгогч руу бууд.
Түүхээс суралцах нь :
1926 онд Католик шашины лам нар өөрийн шинэ пап ламыг сонгох зорилгооор Ромд цугларчээ. Тэд хэлэлцэн ярилцаад лам Гаетани -г сонгосон байна. Гаетани нь маш ухаантай нэгэн байсан ба бусад лам нар нь түүнийг Ватиканийг агуу хүч болгоно гэдэгт итгэж сонгосон байна.Ингээд шинэ пап лам Гаетани нь 8-р Бонифайс гэх нэрийг авч, зоригтой шийдэмгий шаргуу ажиллаж эхэлсэнээр өөрийнх нь зориг зүрхэнд итгэж сонгонсон хүмүүсийн урмыг хугалсангүй гэнэ : тэрээр түн хурдан хугацаанд үйл ажиллагаа эхлүүлж өрсөлдөгчөө устгаж, катаолик шашинтан орнуудыг нэгтгэсэн байна. Тэр өөрийнх нь зам дээр хөндлөн зогсох ямар ч аюулын өмнө сөхрөхгүй, өөрийн бүх үйлдэл нягт бодон хөдлөх ажээ.
Түүний энэ богино хугацаан дахь том үсрэлтүүд, амжилтууд нь Европын хүчнүүдийг айлгаж эхлэв. Австрийн Алберт хаан л гэхэд Ромд долигнон хэсэг газараасаа бэлэглэсэн тохиолдол нь түүний эрх мэдэлийн сүүдэр бүх Европоор хэрхэн айдас дагуулж байсанг харуулах тод жишээ юм.
Энэ үед түүний гар, нэр нөлөө хүрээгүй нэгэн газар байсан нь Италийн хамгийн баян тойрог болох Таскани байв. Хэрэв Бонифайс нь Тасканигийн хамгийн хүчирхэг хот болох Флоренцийг байлдан дагуулвал , Таскани тойрог түүний гарт нь шууд орох ёстой аж. Гэвч Флоренцийн засаг төр нь тогтвортой, өөртөө итгэлтэй, өөрсдийн хүчиндээ хангалуун ба, тэднийг ялахад, буулгаж авахад тийм амар биш. Ийм учир Пап энэ хүслээ биелүүлхийн тулд нилээн ухаалаг тоглож, уран нүүдэл урлах хэрэг гарах болов. Бонифайс нь ямар нэгэн үйлдэл хийхийн өмнө Флоренцийг алсаас ажиглан юуг яаж хийх талаар бодох ажээ.
Тухайн үеийн Флоренци дотор шинэ үеийн баячууд буюу "Цагаанууд" болон хуучин үеийн баячууд болох баян чинээлэг удам угсаатай "Харууд" нь засаг барих болон эрх мэдэлийн төлөө өрсөлдөх гол хоёр хүч байв. "Цагаанууд" нь "харууд"-аасаа илүү нэр хүндтэй ба илүү байр суурийг Флоренцийн тэр үеийн нийгэмд эзэлдэг, "харууд" бол харин "цагаанууд"-ын эсрэг тууштай эсэргүүцэгч багахан хүч байжээ. Цаг хугацаа өнгөрөх тусам тэдний хоорондын өс хонзон улам лавшираж Флоренцийн нийгэм нь хоёр гол хүчинд түрэгдэн 2 хуваагдан байлаа. Тиймээс Бонифайсд тийм ч олон сонголт байсангүй : тэрээр "Харуудад" "Цагаан"-ыг дийлхэд нь туслаж, өөрөө харуудаар удирдах зорилготой байв.
Яруу найрагч, шүлэгч,улс төр сонирхогч Данте Алжиери нь олон нийтэд үг хэлэхдээ гаргууд нэгэн байв. "Цагаанууд"-ыг илт дэмждэг байсан тэрээр Флоренцийн өндөр албан тушаалд нэн залуу насандаа суусан байна. Ингээд өөрийн Флоренц хотоор удирдах зургаан сарын турш тэрээр "Харууд"-ын эсрэг кампанит ажил их явуулж, Пап ламын бүх л үйл ажиллагааг эсэргүүцэн зогсоох бодлого баримталан ажиллаж байлаа.
1301 онд Бонифайс нь Францын хаан Шарьл Де Волой-г өөрийн Тасканиг эзэлж авах ажилд туслуулахаар дууджээ. Ингээд Шарьл нь өөрийн цэрэгтэйгээ Италийн хойд зүгээр аялхад, Флоренц хотыг айдас,түгшүүр нэргэх нь тэр. Харин Данте нь бүх ард түмнээ нэгтгэх гэж оролдох ба Папын дуулгавартай нохой болох Францын хаан болон Папын явуулах бүх хор уршигт үйлдэлийг эсэргүүцэх ажилыг зохион байгуулж байв. Гэвч энэ арга хэмжээнүүд нь хэт оройтсон байлаа. Францын армин Флоренц хотод тулж ирсэн байсан тул Флоренцичүүд нарт хэлэлцээр хийхээс өөр арга байсангүй, тиймээс төлөөлөгч нарыг Ромруу явуулжээ, чухал хэлэлцээр учир Данте ч бас хамт явна. Гэвч Флоренцээс ирсэн элч төлөөлөгч нарыг хүлээж авсан Пап тэдэнтэй захирангуй,зандрангуй харьцаж, өөрийн түрэмгий үйлдэлийг "энх тайваны төлөө" хэмээн тайлбарлах ажээ. Ингээд төд удалгүй элчид төлөөлөгч нарыг бүгдийг нь Бонифайс буцаан явуулах ба нэг л хүнийг яриа хэлэлцээрээ үргэлжлүүлхээр үлдэхийг гуйв - тэр нь Данте ( угаасаа Дантегаас ч дээр хүн бараг байхгүй байсан гэж хэлж болно). Харин одоо Бонифайс нь Дантетэй дээд зэргийн боловсон, хүндэтгэлтэй яриа өрнүүлэн юу ч болоогүй юм шиг ярилцан суужээ.
Ромд ингээд Флоренцийн гол хүчний удирдагч болох Данте нь Паптай яриа өрнүүлэн сууж байхад Флоренци сүйрч байлаа. "Цагаанууд"-ыг нэгтгэх хүн байхгүй байсан учир "Харууд" энэ үйл явдал дээр тоглон маш амархан эрх мэдэлтэн болж чаджээ. "Харууд" улс төрийн хүчинд байсан учир Дантег эргэж ирэхгэд түүнийг Ромоос хөөсөн байна .
Дүгнэвэл :
Бонифайс нь хэрэв Дантег холдуулбал Флоренц нь бутран унана гэдгийг мэдэж байлаа. Ингээд Бонефайсыг ромд ирхэд нь Пап түүнийг Ромд чадах ядхаараа удаан хугацаанд барихыг хүссэн байна.
Бонифайс нь эрх мэдэлтэн, удирдагч хүний гол мөн чанарыг хэн бүхнээс түрүүлж харсан байлаа - нэг хүн, нэг удирдагч нь сүрэг хонийг , сүрэг арслан болгох чадартай гэдэгийг ойлгосон байлаа. Тийм учир тэр аюулыг бий болгогч, аюулыг урин дуудагчийг (Дантег) сүрэгээс нь салгасан байна. Харин түүнгүйгээр Флоренц хот элсэн манхан мэт амархан нуржээ.
Үүнээс ойлгож авах зүйл нь юу вэ гэвэл : Үнэт цаг хугацааг тулгарч буй аюулыг үгүй хийхэд бүү зарцуул, харин үүний оронд аюулыг бий болгогч, эх үүсвэрийг хайж ол, түүнийг үгүй хий. Тэр хонийг арслан болгон хувиргаад байгаа ухаантан, эрх мэдэлтэн,удирдагч нарыг ямарч үнэ цэнээр хамаагүй буулгаж ав, тэгж чадвал арслангууд буцаад хонь болон хувирах болно.
Эрх мэдэлд хүргэх түлхүүр :
Өнгөрсөн үед дэлхийн ямарч улс тодорхой хааны болон түүний ухаалаг жанжингуудад захирагдаж амьдардаг байсан. Тэд л зөвхөн эрх мэдэлтэй байв. Гэвч шинэчлэл, орчин үе нь хүчийг ганц хүн дээр биш улам олон хүнд олгох ардчилалыг бий болгосон. Энд ганц хүн хүчийг барих биш, харин бага багаар олон хүн хүчийг нийлүүлэн барих болсоноороо ялгаатай юм. Гэвч энэ нь зөвхөн өнгөц өөрчлөлт бөгөөд хүч, эрх мэдэлийн тухай ойлголтыг үндсээр нь өөрчилж чадаагүй юм, эрх мэдэлийн тухай ойлголт, эрх мэдэл нь тодорхой бүлэг буюу тодорхой хүн дээр төвлөрдөг гэдэг ойлголтыг үгүйсгэж чадаагүй юм. Орчин цагт ямарч том, жижиг байгууллагын эрх мэдэл, удирдлага нь бүх ажилтанд биш харин тодорхой бүлэг хүмүүст байдаг гэдэг нь үүнийг батлана , том бүлэгт хүч чадал нь тодорхой хэдэн хүмүүсийн мэдэлд оршдог нь үүнийг батлана. Яг л нарыг тойрон эргэлдэх гаригууд шиг, эрх мэдэлтэн болон голомтыг барих хүчтэн цөөн бөгөөд бусад нь түүнд татагддаг нь үнэн байдал юм.
Танийг онох сумруу хэзээ ч битгий бууд, харин таньруу буудах хүн рүү бууд.Сум руу, бий болсон аюулруу дайрах нь хий хоосон цаг үрэхээс өөр ашиг үгүй. Зарим тохиолдолд таны дайснууд хүч нь олон хүнд жигд тархсан мэт дүр үзүүлж, таньд тэдэний гол тулгуур хүчийг олоход хэцүү байж мэднэ. Гэвч аюул гамшигийн цагт жинхэнэ хүчтэн нь шууд илэрдэг ба бусад эрх мэдэлтнүүд түүнээс хамаарах болдог гэдэгийг сана.
Стратегийн тоглоомын гол утга учир нь дайсны хүчийг тусгаарлах явдал, их хүчнээс нь салгах явдал юм. Шатарт бол та хааныг гарах гарцгүй болгох гэж тоглоно. Харин Хятадын "Го"-д бол та дайсаны хүчийг жижиг жижиг хайрцаганд багтаан тусгаарлан, ямарч нөлөөгүй болгохын төлөө тоглоно. Ихэнхдээ дайсаныг алахаасаа илүү тусгаарлах нь сайн байдаг, ягаад гэвэл энэ нь ард түмэнд энэрэнгүй харагддаг учраас тэр. Харин үр дүн нь бол бүгд ижилхэн, алах , тусгаарлах хоёр нь яг адилхан - эрх мэдлэйин тоглоомд "тусгаарлах" гэдэг нь "алах" гэдэг үгтэй утга тэнцэнэ. Тусгаарлагдсан, гол хүчнэээсээ салангид байгаа эрх мэдэлтэн нь эрх мэдэлтэн биш юм.
Онч санаа :
Сүрэг хонь. Өөрийн үнэт цагийг ганц хоёр хонь хуглайлахад бүү зарцуул, өөрийн амь насыг сүрэгийг хамгаалах нохойны өмнө бүү тавь. Үүний оронд хоньчинд анхаарлаа төвлөрүүл. Түүнийг холдуул, тэр холдвол нохой түүнийг даган холдох болно. Ингэсэний дараа эзэнгүй хониос дуртайгаа ав.